Rail Away Far Away

Langs het Baikalmeer, gelegen in Siberië, liggen diverse plaatsjes waar toeristische activiteiten worden aangeboden. Listvyanka, aan de zuidwestkust van het meer, wordt in de reisboeken genoemd als de Riviera van het Baikalmeer. Gelukkig is deze naam wat overdreven, omdat de hectiek de Franse  kust hier nog niet is doorgedrongen. Een oplettende toerist kan zeker een leuk hotel vinden, waarbij iedere beurs wordt bediend. 
In zo'n hotel, met kamers in rustieke stijl, maar proper en met goede bedden, werd een goed ontbijt genuttigd, waarna onder begeleiding van een medewerker van de touragent, naar de pier van de Baboeska, de dienstdoende boot, werd gereden. Met de boot werd naar Port Baikal gevaren, waar de trein zo goed was verstopt dat een kleine sprint nodig was om op tijd aan boord van de trein te komen. In wagon 5, in gezelschap van Koreanen, Chinezen, Russen, Duitsers en wat ander verdwaald volk, begon de reis langs het meer. 
De trein bestaat uit wagons uit de jaren zestig (tweede en derde klas) en wordt getrokken door een rode diesellocomotief van het type TZM 2 5266. De stoelen zijn met rood en goud bekleed en bieden een goede zit aan het gemengde gezelschap. Het spoor is aangelegd in tijden dat voldoende mankracht beschikbaar was en het achterland moest worden ontsloten om de rijkdommen van het gebied, in eerste instantie zout, maar later ook goud en andere edelmetalen beschikbaar te krijgen. Ook werden de dorpen aan de zuidkust van het meer zo op een mooie manier met elkaar verbonden. De start voor het werk werd rond 1900 gegeven. De aanleg van de 123 kilometer lange lijn heeft zo'n tien jaar gevergd. In de eerste jaren heeft de bouw regelmatig averij opgelopen. Zo is tunnel 18 in 1904 ingestort en met behulp van de Russische architecten Persov en Skorbovsky  en Italiaanse architect  Pagani is al kort daarna een andere tunnel aangelegd. De kosten waren 117.087 roebels. Door de barre omstandigheden in de winter hebben vele arbeiders, vooral de in ongenade gevallen stedelingen, de inspanningen met een hoge prijs moeten betalen. De aanleg was een voorbeeldvoor de aanleg van de Baikal Amoer Mainline, een prestigeproject uit de tijd van Stalin.
Vanaf de start in Port Baikal voert de trein ons langs de oevers van het meer. Om de lijn te kunne aanleggen is veel dynamiet gebruikt om een pad doorde harde rotsen te banen. Ook zijn velen kunstwerken aangelegd, vooral tunnels en bruggen om maar kort langs de oevers te kunnen blijven rijden. In de langste tunnel is het einde niet snel in zicht. 
De gehele reis is de omgeving prachtig. Verre uitzichten over een strakblauw meer.Gedurende de rit wordt de passagiers regelmatig de kans gegeven zich te vertreden bij een kunstwerk of een dorpje, zodat een veelheid aan indrukken wordt opgedaan over de wijze waarop Russen leven en doen. Bij iedere stop zijn lokale specialiteiten te verkrijgen. Deze zijn wel per stop zeer gelijkend! Bij sommige stops wordt ook op groepen gerekend en is de tafel al gedekt en staan de borden bami, worst, kaas en brood klaar. Daarnaast past natuurlijk altijd een pivo! Een extra attractie tijdens de stops zijn de bevallige poseersessies van oosterse dames, die zich in bochten wringen om zo mooi mogelijk door een mobieltje te worden genomen. Soms grijpt de natuur in en is de trein gedwongen te stoppen als er bijv. paarden of koeien op de rails staan. 
Het reizen is door het ontbreken van adequate, verstaanbare informatie en uitdaging. Er zijn wel filmpjes met panfluitmuziek met mooie beelden en een tekenfiguur, die uitlegt hoe het met het meer gesteld is. Maar daar wordt je niet wijzer van. Van een stop is niet helemaal duidelijk hoe lang deze zal duren en wat nu precies de aantrekkingskracht van de stopplaats is. Een tweede uitdaging is het sanitaire complex. In de zeven tot de nok gevulde wagons is maar één toilet te vinden, die na verloop van de uren door frequent gebruik licht begint te rieken. Een betere aanmoediging tot wildplassen is niet denkbaar. 
Na een stop in , als het meer achter ons is gelaten, keert de trein om, om elektrisch verder te gaan in de richting van het eindpunt Irkutsk, de hoofdstad van Oost-Siberie. Deze studentenstad met 600,000 inwoners en een studentenpopulatie van 120.000 heeft de afgelopen jaren een belangrijke groei doorgemaakt. Toeristen komen er vooral op doorreis. Het meer duikt nog vaak in beeld open kan van steeds grotere hoogte worden waargenomen. Uiteindelijke verdwijnt het water echt uit beeld en wordt gas gegeven in de richting van Irkutsk, Terwijl de trein het station nadert worden de Chinezen steeds drukker, alsof zij een pivo te veel hebben genuttigd. Maar daar kan het niet aan liggen, want de 0,9 literblikken zijn echt in Nederlands bezit. Met een goed gevoel verlaten we de trein!!

Bijlage: op de boot zijn we in gesprek geraakt met een heer uit Korea, die vervolgens graag en meerdere malen, samen met zijn echtgenote met ons op de foto wilde. Wij werden keurig voorzien van een zakje zoetigheid als dank. We hebben zijn kaartje, dus als je een keer naar Korea gaat!

Bijlage: als je Russen uitlegt dat je met de trein uit Moskou komt verklaren ze je voor gek. Je kunt ook vliegen. Het Zengehalte van de treinreis en de louterende werking van vier dagen onthaasting en uitsluitend aandacht voor reis en reisgenoten ontgaat ze geheel.

Bijlage: koeien horen niet in de wei, maar zijn gewoon verkeersdeelnemers op zoek naar her sappigste plekje in het dorp. Ze scharrelen wat rond en niemand stoort zich aan deze nuttige dieren!